en de oorsprong van het kerstfeest De ware kerstgeest komt tot
hem die Christus in zijn leven heeft toegelaten als een
activerende, dynamische, vitaliserende kracht. (Uittreksel uit een
toespraak van HOWARD W. HUNTER (1907–1995), de veertiende president
van de kerk.) Kerstmis is een drukke tijd van het jaar. Straten en
winkels zijn vol mensen die op het laatste moment nog wat
kerstinkopen doen. Er zijn meer reizigers op de weg, op
luchthavens. De hele christelijke wereld lijkt tot leven te komen
met muziek, lichtjes en feestversieringen. Een schrijver heeft ooit
gezegd: ‘Van alle feestdagen is er geen die het mensenhart zo
volledig raakt en zoveel van de edeler gevoelens stimuleert. De
gedachten, herinneringen, gevoelens van hoop en gewoonten die ermee
zijn verbonden, vinden hun gezamenlijke oorsprong zowel in de
Oudheid als in nationale tradities, en raken ieder individu, jong
en oud. Zij omsluiten de godsdienstige, sociale en
vaderlandslievende kanten van ons wezen. De hulst, de maretak en
het andere groen, de gewoonte om onze dierbaren geschenken te
geven, de aanwezigheid van de kerstboom, het bijgeloof van de
kerstman, maken samen van het kerstfeest de tijd van het jaar waar
het meest naar wordt uitgekeken, maar tevens de meest universele en
in alle opzichten de belangrijkste feestdag die de mens
kent.’
(Clarence Baird, ‘The Spirit of Christmas’, Improvement Era,
december 1919, p. 154.) De oorsprong van Kerstmis Er zijn veel
kersttradities, en de oorsprong van het kerstfeest ligt dan ook ver
terug in de geschiedenis. Het feest vond zijn oorsprong in de
heidense aanbidding, lang vóór het begin van het christendom. De
god Mitra werd aanbeden door de oude Ariërs volken en die
aanbidding breidde zich geleidelijk uit tot India en Perzië. Mitra
was aanvankelijk de god van het hemelse licht in heldere luchten en
later werd hij door de Romeinen vereerd als de zonnegod - Sol
Invictus Mithra. In de eerste eeuw [vóór] Christus vierde Pompejus
overwinningen langs de zuidkust van Silicië en Klein-Azië. Veel
krijgsgevangenen van die campagnes werden naar Rome gebracht.
Daarmee werd de heidense aanbidding van Mitra naar Rome gebracht,
want deze gevangenen verbreidden hun godsdienst onder de Romeinse
soldaten. Die aanbidding werd populair, vooral in de Romeinse
legers. We vinden in de ruïnes van het reeds lang vergane Romeinse
rijk nog de altaren voor Mitra. De Mitraverering bloeide op in de
Romeinse wereld en werd de grootste concurrent van het christendom
in de godsdienstige overtuigingen van de mensen. Onmiddellijk na de
winterse zonnewende - de kortste dag van het jaar, de dag dat de
zon na zijn jaarlijkse gang naar het zuidelijk halfrond stilstaat -
vond er voor de aanbidders van de zon een festijn plaats. Het begin
van de nieuwe klim van de zon na dat dieptepunt werd gezien als de
wedergeboorte van Mitra, en de Romeinen vierden zijn verjaardag elk
jaar op 25 december. Het was een vrolijke dag met feesten,
geschenken voor vrienden, en woningen die versierd werden met
wintergroene bomen. Geleidelijk kreeg het christendom de overhand
over de Mitraverering, die de voornaamste concurrent was geweest,
en het festijn ter viering van de geboorte van Mitra werd door de
christenen gebruikt om de geboorte van Christus te vieren. De
heidense zonsverering, die zo diep geworteld was in de Romeinse
cultuur, werd vervangen door een van de grootste feesten onder de
christenen. Kerstmis is voor ons nu een tijd van dankzegging en
verheugenis, een tijd van opgewektheid en welbehagen onder de
mensen. Hoewel het een aardse achtergrond en betekenis heeft, is de
inhoud goddelijk. Deze oude christelijke viering heeft de eeuwen
overleefd. De huidige betekenis van Kerstmis Hoe kijken we
tegenwoordig tegen Kerstmis aan? De legende van de kerstman, de
kerstboom, de traditionele versieringen en het geven van geschenken
zijn voor ons alle een uiting van de geest van het feest dat we
vieren. Maar voor de ware geest van het kerstfeest moeten we veel
dieper graven. Die schuilt namelijk in het leven van de Heiland, in
de beginselen die Hij ons gaf, in zijn zoenoffer - dat grote
erfgoed, van Hem afkomstig. Vele jaren geleden heeft het Eerste
Presidium van de kerk deze belangrijke uitspraak gedaan: ‘Voor de
heilige der laatste dagen is Kerstmis zowel een herdenking als een
profetie - een herinnering aan twee grote, plechtige gebeurtenissen
die als de grootste en geweldigste gebeurtenissen in de
geschiedenis van de mensheid beschouwd zullen worden. Al vóór de
schepping van deze planeet was bepaald dat deze gebeurtenissen
plaats zouden vinden. Een van die gebeurtenissen was de komst van
de Heiland in het midden des tijds om voor de zonden van de wereld
te sterven. En de andere is de toekomstige komst van de herrezen en
verheerlijkte Verlosser om op aarde te regeren als de Koning der
koningen.’
(‘What Christmas Suggests to a Latter-day Saint’, Millennial Star,
2 januari 1908, p. 1.) In de korte brief die Paulus aan de Galaten
schreef, toonde hij zich uiterst bezorgd om hun schijnbare ongeloof
en het feit dat zij zijn leringen aangaande Christus verzaakten.
Hij schreef hun: ‘Nu is het goed, dat er ijver getoond wordt in het
goede, mits te allen tijde en niet alleen, wanneer ik bij u ben,
mijn kinderen, ter wille van wie ik opnieuw weeën doorsta, totdat
Christus in u gestalte verkregen heeft’ (Galaten 4:18-19). Met
andere woorden, Paulus zei dat hij pijn had en benauwd was tot
Christus in hen ‘gestalte’ had gekregen. Dat is een andere manier
om te zeggen dat zij dan ‘in Christus’ zouden zijn, zoals Paulus
dat herhaaldelijk in zijn geschriften zegt. Het is mogelijk dat
Christus in het leven van een mens geboren wordt, en als zoiets
gebeurt, is die mens ‘in Christus’ - Christus krijgt ‘gestalte’ in
hem. Hierbij gaan we ervan uit dat wij Christus in ons hart laten
en Hem onze levende metgezel maken. Hij is niet zomaar een algemene
waarheid of geschiedkundig feit, maar de Heiland van alle mensen
overal en altijd. Als we ernaar streven om Christus gelijk te
worden, krijgt Hij ‘gestalte’ in ons. Als wij de deur opendoen,
komt Hij binnen. Als wij zijn raad vragen, zal Hij ons die geven.
Om Christus in ons ‘gestalte’ te geven, moeten we in Hem en in zijn
verzoening geloven. Zo’n geloof in Christus en het onderhouden van
zijn geboden, zijn geen beperkingen voor ons. Daarmee wordt de mens
vrijgemaakt. Deze Vredevorst wil ons graag innerlijke vrede geven,
waarmee ieder van ons die vrede zou kunnen uitdragen. De ware
kerstgeest komt tot hem die Christus in zijn leven heeft toegelaten
als een activerende, dynamische, vitaliserende kracht. De ware
kerstgeest schuilt in het leven en de zending van de Meester. Ik
vervolg met wat de schrijver de ware kerstgeest noemt: ‘Het is het
verlangen om zich op te offeren voor anderen, zich dienstbaar op te
stellen en een gevoel van universele broederschap te hebben. Het
omvat de bereidheid om te vergeten wat u voor andere mensen hebt
gedaan en alleen te onthouden wat andere mensen voor u hebben
gedaan, te negeren wat de wereld u schuldig is, en alleen te
bedenken (...) wat u de mensen in de toekomst verschuldigd bent en
uw kans om uw medemens in het heden te helpen - om in te zien dat
uw medemens net zo goed is als u zelf en te proberen verder dan hun
gezicht en in hun hart te kijken - uw boek met klachten over het
heelal dicht te doen en om u heen te kijken waar u wat zaadjes van
geluk kunt zaaien om daarna onopgemerkt uw weg te vervolgen.’
(Improvement Era, december 1919, p. 155.) James Wallingford heeft
[...] geschreven: Kerstmis is geen dag of feest, maar een houding
van hart en geest.
Als we onze naaste liefhebben als onszelf;
Als we in onze rijkdom arm van geest zijn en in onze armoede rijk
aan genade;
Als onze naastenliefde niet hoog opgeeft van zichzelf, maar
lankmoedig en vriendelijk is;
Als onze broeder om een brood vraagt en wij in plaats daarvan
onszelf geven;
Als iedere dag gloort vol kansen en de zon ondergaat over
prestaties, hoe klein ook -
Dan is iedere dag een dag van Christus, en is Kerstmis altijd
nabij.
(Words of Life (1966), geredigeerd door Charles L. Wallis, p. 33.)
Een wijs man heeft ooit gezegd: ‘Het verbazendste aan het
kerstverhaal is hoe relevant het is. Het past in elk tijdperk en
elke gemoedstoestand. Het is meer dan een mooi verhaal: het is
eeuwig tijdloos. Het is de stem die roept in elke wildernis. Het is
net zo zinvol in onze tijd als in die nacht zo lang geleden toen
herders het licht van de ster naar de kribbe in Betlehem
volgden.’
(Joseph R. Sizoo, in Words of Life, p. 33.) Er is wel eens gezegd
dat Kerstmis voor kinderen is, maar als de fantasieën van de
kindertijd plaatsmaken voor volwassen begrip, dan wordt de
eenvoudige lering van de Heiland ‘Het is zaliger te geven dan te
ontvangen’ (Handelingen 20:35) realiteit. De evolutie van een
heidense feestdag die een christelijk feest ter viering van de
geboorte van Christus is geworden, is een andere vorm van
volwassenheid die men krijgt als men door het evangelie van Jezus
Christus is geraakt. De ware kerstgeest vinden Als u de ware
kerstgeest wilt vinden en er deel aan hebben, dan heb ik een
suggestie voor u. Ruim tijdens de drukte in de kersttijd tijd in om
uw hart tot God te wenden. Ga eventueel tijdens de stille uurtjes
op een stil plekje op uw knieën - alleen of met dierbaren - en zeg
dank voor het goede wat u hebt gekregen, en vraag Hem of zijn Geest
in u mag verblijven terwijl u er oprecht naar streeft om Hem te
dienen en zijn geboden te onderhouden. Hij zal u bij de hand nemen
en zal zich aan zijn beloften houden. Ik weet dat God leeft. Ik
getuig van de goddelijkheid van zijn Zoon, de Heiland van de
wereld, en ik uit mijn waardering voor de zegen om een profeet van
de levende God op aarde te hebben. (Naar een toespraak, gehouden
tijdens een devotional aan de Brigham Young University op 5
december 1972.) Voor meer over dit onderwerp, zie de Liahona van
december 2005 op www.lds.org
Stijlgidsnotitie:Als u De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen in een artikel noemt, gebruik dan bij de eerste vermelding alstublieft de volledig naam van de kerk. Voor meer informatie over het gebruik van de naam van de kerk, zie onze onlineStijlgids.