Persbericht

De ware kerstgeest

en de oorsprong van het kerstfeest De ware kerstgeest komt tot hem die Christus in zijn leven heeft toegelaten als een activerende, dynamische, vitaliserende kracht. (Uittreksel uit een toespraak van HOWARD W. HUNTER (1907–1995), de veertiende president van de kerk.) Kerstmis is een drukke tijd van het jaar. Straten en winkels zijn vol mensen die op het laatste moment nog wat kerstinkopen doen. Er zijn meer reizigers op de weg, op luchthavens. De hele christelijke wereld lijkt tot leven te komen met muziek, lichtjes en feestversieringen. Een schrijver heeft ooit gezegd: ‘Van alle feestdagen is er geen die het mensenhart zo volledig raakt en zoveel van de edeler gevoelens stimuleert. De gedachten, herinneringen, gevoelens van hoop en gewoonten die ermee zijn verbonden, vinden hun gezamenlijke oorsprong zowel in de Oudheid als in nationale tradities, en raken ieder individu, jong en oud. Zij omsluiten de godsdienstige, sociale en vaderlandslievende kanten van ons wezen. De hulst, de maretak en het andere groen, de gewoonte om onze dierbaren geschenken te geven, de aanwezigheid van de kerstboom, het bijgeloof van de kerstman, maken samen van het kerstfeest de tijd van het jaar waar het meest naar wordt uitgekeken, maar tevens de meest universele en in alle opzichten de belangrijkste feestdag die de mens kent.’
(Clarence Baird, ‘The Spirit of Christmas’, Improvement Era, december 1919, p. 154.) De oorsprong van Kerstmis Er zijn veel kersttradities, en de oorsprong van het kerstfeest ligt dan ook ver terug in de geschiedenis. Het feest vond zijn oorsprong in de heidense aanbidding, lang vóór het begin van het christendom. De god Mitra werd aanbeden door de oude Ariërs volken en die aanbidding breidde zich geleidelijk uit tot India en Perzië. Mitra was aanvankelijk de god van het hemelse licht in heldere luchten en later werd hij door de Romeinen vereerd als de zonnegod - Sol Invictus Mithra. In de eerste eeuw [vóór] Christus vierde Pompejus overwinningen langs de zuidkust van Silicië en Klein-Azië. Veel krijgsgevangenen van die campagnes werden naar Rome gebracht. Daarmee werd de heidense aanbidding van Mitra naar Rome gebracht, want deze gevangenen verbreidden hun godsdienst onder de Romeinse soldaten. Die aanbidding werd populair, vooral in de Romeinse legers. We vinden in de ruïnes van het reeds lang vergane Romeinse rijk nog de altaren voor Mitra. De Mitraverering bloeide op in de Romeinse wereld en werd de grootste concurrent van het christendom in de godsdienstige overtuigingen van de mensen. Onmiddellijk na de winterse zonnewende - de kortste dag van het jaar, de dag dat de zon na zijn jaarlijkse gang naar het zuidelijk halfrond stilstaat - vond er voor de aanbidders van de zon een festijn plaats. Het begin van de nieuwe klim van de zon na dat dieptepunt werd gezien als de wedergeboorte van Mitra, en de Romeinen vierden zijn verjaardag elk jaar op 25 december. Het was een vrolijke dag met feesten, geschenken voor vrienden, en woningen die versierd werden met wintergroene bomen. Geleidelijk kreeg het christendom de overhand over de Mitraverering, die de voornaamste concurrent was geweest, en het festijn ter viering van de geboorte van Mitra werd door de christenen gebruikt om de geboorte van Christus te vieren. De heidense zonsverering, die zo diep geworteld was in de Romeinse cultuur, werd vervangen door een van de grootste feesten onder de christenen. Kerstmis is voor ons nu een tijd van dankzegging en verheugenis, een tijd van opgewektheid en welbehagen onder de mensen. Hoewel het een aardse achtergrond en betekenis heeft, is de inhoud goddelijk. Deze oude christelijke viering heeft de eeuwen overleefd. De huidige betekenis van Kerstmis Hoe kijken we tegenwoordig tegen Kerstmis aan? De legende van de kerstman, de kerstboom, de traditionele versieringen en het geven van geschenken zijn voor ons alle een uiting van de geest van het feest dat we vieren. Maar voor de ware geest van het kerstfeest moeten we veel dieper graven. Die schuilt namelijk in het leven van de Heiland, in de beginselen die Hij ons gaf, in zijn zoenoffer - dat grote erfgoed, van Hem afkomstig. Vele jaren geleden heeft het Eerste Presidium van de kerk deze belangrijke uitspraak gedaan: ‘Voor de heilige der laatste dagen is Kerstmis zowel een herdenking als een profetie - een herinnering aan twee grote, plechtige gebeurtenissen die als de grootste en geweldigste gebeurtenissen in de geschiedenis van de mensheid beschouwd zullen worden. Al vóór de schepping van deze planeet was bepaald dat deze gebeurtenissen plaats zouden vinden. Een van die gebeurtenissen was de komst van de Heiland in het midden des tijds om voor de zonden van de wereld te sterven. En de andere is de toekomstige komst van de herrezen en verheerlijkte Verlosser om op aarde te regeren als de Koning der koningen.’
(‘What Christmas Suggests to a Latter-day Saint’, Millennial Star, 2 januari 1908, p. 1.) In de korte brief die Paulus aan de Galaten schreef, toonde hij zich uiterst bezorgd om hun schijnbare ongeloof en het feit dat zij zijn leringen aangaande Christus verzaakten. Hij schreef hun: ‘Nu is het goed, dat er ijver getoond wordt in het goede, mits te allen tijde en niet alleen, wanneer ik bij u ben, mijn kinderen, ter wille van wie ik opnieuw weeën doorsta, totdat Christus in u gestalte verkregen heeft’ (Galaten 4:18-19). Met andere woorden, Paulus zei dat hij pijn had en benauwd was tot Christus in hen ‘gestalte’ had gekregen. Dat is een andere manier om te zeggen dat zij dan ‘in Christus’ zouden zijn, zoals Paulus dat herhaaldelijk in zijn geschriften zegt. Het is mogelijk dat Christus in het leven van een mens geboren wordt, en als zoiets gebeurt, is die mens ‘in Christus’ - Christus krijgt ‘gestalte’ in hem. Hierbij gaan we ervan uit dat wij Christus in ons hart laten en Hem onze levende metgezel maken. Hij is niet zomaar een algemene waarheid of geschiedkundig feit, maar de Heiland van alle mensen overal en altijd. Als we ernaar streven om Christus gelijk te worden, krijgt Hij ‘gestalte’ in ons. Als wij de deur opendoen, komt Hij binnen. Als wij zijn raad vragen, zal Hij ons die geven. Om Christus in ons ‘gestalte’ te geven, moeten we in Hem en in zijn verzoening geloven. Zo’n geloof in Christus en het onderhouden van zijn geboden, zijn geen beperkingen voor ons. Daarmee wordt de mens vrijgemaakt. Deze Vredevorst wil ons graag innerlijke vrede geven, waarmee ieder van ons die vrede zou kunnen uitdragen. De ware kerstgeest komt tot hem die Christus in zijn leven heeft toegelaten als een activerende, dynamische, vitaliserende kracht. De ware kerstgeest schuilt in het leven en de zending van de Meester. Ik vervolg met wat de schrijver de ware kerstgeest noemt: ‘Het is het verlangen om zich op te offeren voor anderen, zich dienstbaar op te stellen en een gevoel van universele broederschap te hebben. Het omvat de bereidheid om te vergeten wat u voor andere mensen hebt gedaan en alleen te onthouden wat andere mensen voor u hebben gedaan, te negeren wat de wereld u schuldig is, en alleen te bedenken (...) wat u de mensen in de toekomst verschuldigd bent en uw kans om uw medemens in het heden te helpen - om in te zien dat uw medemens net zo goed is als u zelf en te proberen verder dan hun gezicht en in hun hart te kijken - uw boek met klachten over het heelal dicht te doen en om u heen te kijken waar u wat zaadjes van geluk kunt zaaien om daarna onopgemerkt uw weg te vervolgen.’
(Improvement Era, december 1919, p. 155.) James Wallingford heeft [...] geschreven: Kerstmis is geen dag of feest, maar een houding van hart en geest.
Als we onze naaste liefhebben als onszelf;
Als we in onze rijkdom arm van geest zijn en in onze armoede rijk aan genade;
Als onze naastenliefde niet hoog opgeeft van zichzelf, maar lankmoedig en vriendelijk is;
Als onze broeder om een brood vraagt en wij in plaats daarvan onszelf geven;
Als iedere dag gloort vol kansen en de zon ondergaat over prestaties, hoe klein ook -
Dan is iedere dag een dag van Christus, en is Kerstmis altijd nabij.
(Words of Life (1966), geredigeerd door Charles L. Wallis, p. 33.) Een wijs man heeft ooit gezegd: ‘Het verbazendste aan het kerstverhaal is hoe relevant het is. Het past in elk tijdperk en elke gemoedstoestand. Het is meer dan een mooi verhaal: het is eeuwig tijdloos. Het is de stem die roept in elke wildernis. Het is net zo zinvol in onze tijd als in die nacht zo lang geleden toen herders het licht van de ster naar de kribbe in Betlehem volgden.’
(Joseph R. Sizoo, in Words of Life, p. 33.) Er is wel eens gezegd dat Kerstmis voor kinderen is, maar als de fantasieën van de kindertijd plaatsmaken voor volwassen begrip, dan wordt de eenvoudige lering van de Heiland ‘Het is zaliger te geven dan te ontvangen’ (Handelingen 20:35) realiteit. De evolutie van een heidense feestdag die een christelijk feest ter viering van de geboorte van Christus is geworden, is een andere vorm van volwassenheid die men krijgt als men door het evangelie van Jezus Christus is geraakt. De ware kerstgeest vinden Als u de ware kerstgeest wilt vinden en er deel aan hebben, dan heb ik een suggestie voor u. Ruim tijdens de drukte in de kersttijd tijd in om uw hart tot God te wenden. Ga eventueel tijdens de stille uurtjes op een stil plekje op uw knieën - alleen of met dierbaren - en zeg dank voor het goede wat u hebt gekregen, en vraag Hem of zijn Geest in u mag verblijven terwijl u er oprecht naar streeft om Hem te dienen en zijn geboden te onderhouden. Hij zal u bij de hand nemen en zal zich aan zijn beloften houden. Ik weet dat God leeft. Ik getuig van de goddelijkheid van zijn Zoon, de Heiland van de wereld, en ik uit mijn waardering voor de zegen om een profeet van de levende God op aarde te hebben. (Naar een toespraak, gehouden tijdens een devotional aan de Brigham Young University op 5 december 1972.) Voor meer over dit onderwerp, zie de Liahona van december 2005 op www.lds.org

Stijlgidsnotitie:Als u De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen in een artikel noemt, gebruik dan bij de eerste vermelding alstublieft de volledig naam van de kerk. Voor meer informatie over het gebruik van de naam van de kerk, zie onze onlineStijlgids.