Als mensen over De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen horen, denken ze misschien eerst aan zendelingen met een naamplaatje die voorbijgangers op straat aanspreken. Keer op keer hebben Europese media de aanwezigheid van kerkleden op het internet onder de loep genomen. Een enquête onder een tiental jonge heiligen der laatste dagen uit heel Europa biedt inzicht in hoe ze sociale platforms gebruiken – met name Instagram – en wat hen onderscheidt.
Net als in hun offline leven, proberen de meeste jonge heiligen der laatste dagen om online bij te dragen aan goedheid, verbinding en positiviteit. Hun posts vallen misschien niet zo op tussen die van anderen in het laten zien van alledaagse momenten, maar er is een opmerkelijk verschil in hun gebruik van en kijk op sociale media. Dit verschil is geworteld in hun geloof in Jezus Christus.
Ze erkennen de vele voordelen van sociale media, maar ook de nadelen ervan. Hun uiteindelijke doel, zelfs in hun gebruik van deze platforms, is om ‘in de wereld en niet van de wereld’ te zijn door ernaar te streven het voorbeeld van Christus te volgen en goedheid te verspreiden.
Download PhotoEen heilige der laatste dagen op Instagram herkennen
De meeste bevraagde heiligen der laatste dagen zeggen dat ze sociale media veelal hetzelfde gebruiken als ieder ander. Ze houden contact met vrienden via privéberichten, genieten van het entertainment dat reels bieden, gebruiken sociale media om even aan de dagelijkse stress te ontsnappen en blijven op de hoogte van het leven van anderen.
Afgezien van een mogelijke verwijzing naar hun religieuze overtuiging in hun bio – zoals een link naar een evangeliepagina, een favoriete Schrifttekst of een inspirerend citaat – lijken ze niet anders dan anderen.
Hoe ziet het profiel van een heilige der laatste dagen eruit?
Op basis van de antwoorden van de bevraagde jonge mensen vind je mogelijk het volgende op het profiel van heiligen der laatste dagen:
Ze delen lifestyle-berichten, van alledaagse momenten tot af en toe een ‘fotodump’, vaak door verhalen of posts om vrienden op de hoogte te houden en een persoonlijk dagboek bij te houden. Hobby’s en carrièregerelateerde content komen vaak voor, waaronder trailrunningvideo’s, merkpromotie, zangclips, reisavonturen, moederschap, een bedrijf runnen, koken en culturele inzichten delen.
Een ander terugkerend thema is religieuze content. Sommige heiligen der laatste dagen delen evangelieleer en geloofspunten of proberen anderen op te beuren met positieve boodschappen. Terwijl sommigen De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen maar zelden noemen, maken anderen er een belangrijk onderdeel van hun aanwezigheid op sociale media van. Esther, een jonge heilige der laatste dagen die in Spanje woont, zegt: ‘Sociale media moeten een manier zijn om ons lichaam met licht te vullen [en] om licht te verspreiden.’ Ze verwijst in verband daarmee naar een Schrifttekst (3 Nephi 13:22).
Hoe religie hun kijk op sociale media vormt
Heiligen der laatste dagen geloven dat ieder mens waarheid van dwaling kan onderscheiden. In een wereld waar de grens tussen de realiteit en AI steeds meer vervaagt, kan de enorme hoeveelheid content overweldigend zijn. Toch hebben deze jonge heiligen der laatste dagen het gevoel dat ze goed van kwaad kunnen onderscheiden, gaan ze actief op zoek naar opbouwende media en mijden ze content die in strijd is met hun waarden.
Esther zegt verder: ‘Het evangelie beïnvloedt alles wat ik doe. Ik moet ervoor kiezen om dingen op te zoeken waardoor ik de Geest bij me kan hebben.’
Oliver, een jongvolwassene uit Oostenrijk, vertelt dat ook hij zich bewust is van content die voor hem ‘niet normaal’ is, hoewel dat misschien wel zo is voor anderen. Hij beschrijft hoe ongepaste of humoristische media ons van de belangrijkere aspecten van het leven kunnen afleiden en benadrukt de noodzaak om alert te blijven.
Verwijzend naar president Dallin H. Oaks van het Eerste Presidium, schreef Saby Montoya de Angus in haar artikel Leiden sociale media je af van wat het belangrijkst is?: ‘Natuurlijk is het goed om opbouwend amusement te hebben of interessante informatie op te zoeken. Maar niet alles in die categorie is de tijd waard die we besteden aan de verwerving van die dingen. Sommige dingen zijn beter en andere zijn het beste.’
Haneia, een Zwitserse influencer, uit soortgelijke zorgen over het verspillen van tijd online en benadrukt hoe belangrijk het is om je bewust te zijn van wie jou beïnvloedt. Ze is van mening dat veelvuldig mediagebruik een blijvende impact kan hebben.
Vergelijking met anderen is een belangrijk probleem bij het gebruik van sociale media. Bijna alle bevraagden uiten hun bezorgdheid hierover. Ze erkennen echter ook de positieve kanten van sociale media, die voor velen opwegen tegen de negatieve.
Veel jonge heiligen der laatste dagen zien sociale media als een manier – en zelfs een verantwoordelijkheid – om goedheid te delen. Ze proberen online oprecht te zijn, echte connecties te vormen en positiviteit te verspreiden. Dat omvat minder vaak filters gebruiken, opbouwende content delen, contact houden met dierbaren en zich bewust zijn van wat ze posten.
In een onderzoek uit 2024 gepubliceerd door PubMed Central van de National Library of Medicine1 werden jongvolwassenen in Italië bevraagd naar hun gebruik van sociale media. Het onderzoek concludeerde: ‘De interactie tussen de waarden van jongeren en de waarden die de media overbrengen, is complex en ontwikkelt zich voortdurend. […] In plaats van de focus te leggen op zelfpromotie of een gepolijste en vlekkeloze zelfpresentatie, kiezen jongeren voor authenticiteit en echtheid of zeggen die te waarderen boven valse voorstellingen. […] In dit opzicht kan kritische mediawijsheid het vermogen helpen ontwikkelen om content te evalueren op basis van persoonlijke waarden of om media op een bewuste en verantwoorde manier te gebruiken voor zelfpresentatie of contentcreatie.’ (Tirocchi, 2024.)
Dit zien we ook terug onder de bevraagde jonge heiligen der laatste dagen. Hoewel er zowel positieve als negatieve kanten zijn aan sociale media, gaan ze bewust, bedachtzaam en met mediawijsheid met deze platforms om.
WWJD op Instagram?
W.W.J.D. (What Would Jesus Do? [Wat zou Jezus doen?]) is een zinsnede die vaak onder heiligen der laatste dagen wordt gebruikt om het voorbeeld van Christus te benadrukken.2 Deelnemers aan de enquête werd gevraagd: Als heiligen der laatste dagen ernaar streven om op Jezus te lijken, wat zou Hij dan op Instagram doen?
‘Hij zou Zich op het individu richten’, zeiden ze. Dat betekent dat Hij mensen persoonlijk de hand zou reiken, betekenisvolle contacten zou leggen en oprecht over het evangelie zou spreken.
‘Hij zou liefde tonen en licht verspreiden in de wereld.’ Ze stelden zich zijn profiel voor als opbouwend, inspirerend, liefdevol, opgewekt, positief, uitnodigend, vrolijk en innovatief.
‘Hij zou zijn waarheid vertellen.’ Dit wil niet zeggen controverse uit de weg gaan, maar wel eerlijk en oprecht zijn. Jezus zou het evangelie naleven en openlijk uitdragen, verwarring wegnemen en zijn boodschap aan de hand van de Schriften en leringen verspreiden.
Kun je een praktiserende heilige der laatste dagen op sociale media herkennen?
Misschien, misschien ook niet. Hun profiel lijkt misschien op dat van anderen, maar hun invloed is duidelijk zichtbaar in de manier waarop ze opbouwen, verbinden en inspireren. In een digitale wereld die overloopt van content, is dat misschien wel de soort aanwezigheid die het opmerken waard is.
Isabelle Davis, de auteur van dit artikel, behoort tot generatie Z en studeert public relations aan de Brigham Young University in de Verenigde Staten.
1Tirocchi, Simona. ‘Generation Z, values, and media: from influencers to BeReal, between visibility and authenticity.’ Frontiers in sociology, deel 8, 1304093. 10 januari 2024, doi:10.3389/fsoc.2023.1304093
pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10809394/#abstract1.
2De redactie van ‘The Religions Book’, voor het eerst gepubliceerd in Groot-Brittannië in 2013 door Dorling Kindersley Limited, koos ‘Vraag jezelf af: “Wat zou Jezus doen?” – Het voorbeeld van Christus volgen’ als titel van het hoofdstuk over De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen.