Mormonen en onderwijs: een overzicht

Onderwijs ligt leden van De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen na aan het hart en komt overeen met veel andere normen en waarden die zij belangrijk vinden. Mormonen houden van leren en zijn toegewijd aan het vergaren van kennis. Hun toewijding aan onderwijs, als beginsel en als toepassing, komt tot uitdrukking in hun geloof, leringen en dagelijks leven. Zij bevestigen dat onderwijs een brede, levenslange bezigheid is met een verscheidenheid aan essentiële doeleinden. Ze hebben een uniek begrip van onderwijs — een beginsel dat de menselijke ziel en het intellect erkent. En mormonen hebben een rijke en lange traditie van onderwijs, wat zij koesteren en handhaven. Omdat ze geloven dat onderwijs hun beste inspanningen verdient, besteden heiligen der laatste dagen er veel tijd en middelen aan.

I. Mormoons begrip van onderwijs

De doelstellingen van onderwijs

Onderwijs is verweven met de fundamentele mormoonse opvattingen aangaande God, het leven en zichzelf. Heiligen der laatste dagen beamen bijvoorbeeld dat God alwetend is, en ze leren: ‘De heerlijkheid Gods is intelligentie of, met andere woorden, licht en waarheid.’[1] Ze geloven ook dat alle mensen als kinderen van God er voortdurend naar moeten streven om meer op Hem te gaan lijken. En zij beschouwen onderwijs als een essentieel onderdeel daarvan. Daarom is het leven voor heiligen der laatste dagen niet alleen een proeftijd maar ook een leerschool waar zij door studie en ervaring begrip ontwikkelen.[2] Onderwijs is een van de voortreffelijke doeleinden van het leven. Het heeft een eeuwige waarde die de dood overstijgt.[3] Het uiteindelijke doel is de ontwikkeling van een verfijnd, verlicht en goddelijk karakter.[4]

Door de onmetelijke en eeuwige waarde van onderwijs geloven heiligen der laatste dagen dat God er een hemels gebod van heeft gemaakt dat zijn kinderen moeten naleven.[5] Maar de Bijbel en het Boek van Mormon herhalen dat gebod met een uitnodiging om te zoeken, te ‘kloppen’ en te vragen om kennis. Hedendaagse openbaringen en profeten geven specifieke instructies om te leren, en verduidelijken dat leren essentieel is voor het eeuwig heil. Joseph Smith, de oprichter van de kerk, heeft gezegd: ‘Iemand kan niet vlugger zalig worden dan hij kennis verwerft.’ En ook: ‘Het is voor een mens onmogelijk om in onwetendheid gered te worden.’[6] Mormonen bevestigen ook dat God actief betrokken is bij het onderwijs van zijn kinderen. Hij verlicht het verstand; Hij belooft dat inspanningen om te leren erkend en met wijsheid beloond zullen worden.[7]

Achter de houding van de heiligen der laatste dagen ten aanzien van onderwijs gaat een kenmerkend begrip schuil van leren en kennis. Mormonen beweren stellig dat onderwijs voor de hele persoon is; het verstand en de geest worden ervoor benut en zijn erbij gebaat. Onderwijs is niet uitsluitend intellectueel; heiligen der laatste dagen zoeken kennis ‘door studie en ook door geloof’ (Leer en Verbonden 88:118). Dat betekent onder andere dat mormonen een soort leren erkennen die zowel intellectueel als geestelijk is.[8] Zij erkennen ook dat ze verband met elkaar houden: geestelijk begrip is bijvoorbeeld nodig om verstandelijk onderzoek een uiteindelijk doel te verschaffen.[9] Bovendien bevestigen heiligen der laatste dagen dat geloof en verstand niet fundamenteel tegenstrijdig zijn.[10] Daarom is het zoeken naar waarheid grenzeloos, hoewel heiligen der laatste dagen vooral waardering hebben voor het begrip dat onderzoekers naar God leidt en de essentiële doeleinden van het leven helpt vervullen.[11]

Hoewel onderwijs een belangrijke rol in de theologie van het mormonisme speelt, heeft het ook andere persoonlijke waarde. Heiligen der laatste dagen geloven dat onderwijs aan het leven gerelateerd moet zijn en dat moet verbeteren. Brigham Young heeft uitgelegd dat ‘onderwijs de kracht geeft om helder te denken, zich goed te gedragen en het leven te waarderen.’[12] Mormonen hechten veel waarde aan het verstand en aan de rijkdom die onderwijs aan het leven toevoegt. Ze worden aangemoedigd om met liefde te leren en te onderwijzen, en ze erkennen dat kennis kracht geeft.[13]

Heiligen der laatste dagen geloven ook dat leren praktisch moet zijn; het moet iemands vaardigheid vergroten om een maatschappelijke bijdrage te leveren, financieel zelfredzaam te zijn en ‘zich goed te gedragen’.[14] Heiligen der laatste dagen erkennen dat onderwijs essentieel is om morele en praktische redenen die uiteenlopen van de steun en opvoeding van het gezin tot de algehele deelname aan de samenleving. Onderwijs is een ernstige opdracht voor ouders die de verantwoordelijkheid hebben om in de levensbehoeften van hun kinderen te voorzien. Kerkpresident Thomas S. Monson heeft zowel mannen als vrouwen aangemoedigd om een opleiding te volgen, zodat zij in de concurrerende economie zo nodig werk kunnen vinden.[15] Mensen met een goede opleiding kunnen ook een goede invloed op hun gemeenschap hebben. Dan zijn ze beter in staat om de mensheid te dienen.

Uiteraard zijn mormonen ook van mening dat onderwijs essentieel is in het gezin. Omdat de heiligen begrijpen dat het gezin de meest fundamentele eenheid van de samenleving is, beschouwen ze het gezin als de bron van onderricht. Ouders hebben de goddelijke plicht om hun kinderen ‘in licht en waarheid’ groot te brengen (Leer en Verbonden 93:40). Hun belangrijkste taak is ervoor te zorgen dat hun kinderen intellectueel, sociaal en geestelijk volwassen worden, door hun onderricht en voorbeeld. Het opvoeden van kinderen is een samenwerking met God, en ouders en andere leerkrachten hebben de verantwoordelijkheid om hun kinderen zo te begeleiden dat ze er onmiddellijk en eeuwig baat bij hebben.[16]

De omvang van onderwijs

Het mormoonse begrip van onderwijs is veelomvattend. Het omvat zowel verschillende soorten onderwijs als andere manieren van onderwijs. De leringen van de kerk hebben het over een uitgestrekt gebied van kennis, met een onbeperkte hoeveelheid wereldlijke en godsdienstige onderwerpen. Geografie, cultuur, geschiedenis, natuurwetenschappen en talrijke andere onderwerpen vallen binnen deze brede grenzen, die zich veel verder uitstrekken dan de traditionele omvang van godsdienstige kennis.[17] Er is zelfs een niveau waarop mormonen geen onderscheid maken tussen ‘wereldlijke’ en ‘godsdienstige’ kennis. Ze beschouwen alle vormen van waarheid als relevant en heilig.

Hoewel ‘onderwijs’ vaak formele scholing suggereert, onderkennen heiligen der laatste dagen dat er veel meer bij komt kijken. Zij worden aangemoedigd om onderwijs als een persoonlijke verantwoordelijkheid te beschouwen,[18] en ze leren dat alle mensen in de context van hun eigen leven onderwijs moeten volgen, al naar gelang hun omstandigheden.[19] Hoewel zij formeel onderwijs als essentieel beschouwen, hechten mormonen ook veel waarde aan zelf lezen, studeren, nadenken en observeren. Zij beamen dat iedereen die naar kennis op zoek is, er een overvloed van kan vinden.

Ten slotte is onderwijs voor heiligen der laatste dagen een eeuwig beginsel. In mormoonse Schriftuur staat: ‘Welk niveau van intelligentie wij in dit leven ook bereiken, in de opstanding zal het met ons herrijzen’ (Leer en Verbonden 130:18). Heiligen der laatste dagen beschouwen onderwijs ook als een permanent initiatief. Ze kijken uit naar en hopen op een lange leerperiode die in de toekomst oneindig voortduurt.

II. De mormoonse traditie van onderwijs

De traditie van onderwijs [20] in De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen is sterk en reeds lang gevestigd — het is een kenmerk van de mormonen als volk.[21] Bijna tweehonderd jaar lang hebben mormonen educatieve initiatieven ontwikkeld en een cultuur in stand gehouden waarin onderwijs een belangrijke plaats inneemt. Deze traditie vindt zijn oorsprong in de begintijd van de kerk.

Naast de Bijbel en het Boek van Mormon gebruiken heiligen der laatste dagen de goddelijke openbaringen die de oprichter van de kerk, Joseph Smith, heeft ontvangen als raamwerk en doel van hun onderwijs.[22] In deze hedendaagse Schriftuur worden de heiligen onder andere aangemoedigd om allerlei wijsheid te waarderen en na te streven en elkaar ijverig te onderrichten, zodat ze volmaakter onderricht kunnen worden ‘in de theorie, in de beginselen, in de leer, in de wet van het evangelie’ (Leer en Verbonden 88:78). Door dergelijke leringen zijn er in de loop van de mormoonse geschiedenis verschillende soorten onderwijs aangemoedigd.

Deze leringen waren een uitbreiding van de eerdere toewijding van de heiligen der laatste dagen aan het onderwijs van hun kinderen, en versterkte hun persoonlijke toewijding aan persoonlijke ontwikkeling en educatieve groei. Net als veel andere gezinnen in die tijd zorgden de heiligen der laatste dagen voor onderwijs thuis, maar zij streefden ook naar formeel onderwijs. Omdat onderwijs in de negentiende eeuw vaak alleen voor de rijken was weggelegd, stichtten de mormonen in Kirtland (Ohio, VS) hun eigen scholen. Op sommige van die scholen werd geestelijk en godsdienstig onderwijs gegeven, en op andere kregen mensen uit de gemeenschap les — waaronder vrouwen en jongeren — in talen, wiskunde, grammatica en andere gebruikelijke vakken.

Mormonen waren in de negentiende eeuw ook pioniers op het gebied van onderwijs in de staat Missouri, die destijds op de grens van de beschaving lag. Ze vestigden in 1831 de eerste school in wat nu Kansas City is. Enkele jaren later, in hun nieuwe stad Nauvoo (Illinois, VS), hielden zij een volwassen samenleving in stand met zowel hoogstaande cultuur als hoger onderwijs. Kerkleiders hadden uitgelegd dat de voordelen van onderwijs een van de belangrijkste redenen was voor de vergadering van de heiligen der laatste dagen, en in Nauvoo werden veel van die voordelen gerealiseerd.[23] Er werden openbare scholen, clubs, theaters, museums, verenigingen en literaire en andere organisaties opgericht. De heiligen stichtten een universiteit, de universiteit van de stad Nauvoo, die het onderwijssysteem van de stad bestuurde. Bezoekers aan Nauvoo vonden een volk dat was toegewijd aan zowel godsdienstige beginselen als aan de ontwikkeling van het verstand.[24]

Zelfs in de tweede helft van de negentiende eeuw, toen de mormonen zich verspreidden om het westen van de Verenigde Staten te koloniseren, bleef onderwijs een prioriteit. In een poging om het onderwijs te steunen, gaven de kerkleiders Brigham Young, John Taylor en Wilford Woodruff opdracht voor de oprichting van ringscholen en ‘academies’, waar de vaak beperkte gelden van de heiligen der laatste dagen in een georganiseerd educatief programma werden gestoken. Veel van die ringscholen en academies zijn de hedendaagse middelbare scholen, hogescholen en universiteiten geworden. Zodra er alternatieven beschikbaar kwamen, maakte de kerk een eind aan haar inspanningen om niet-godsdienstig onderwijs te verschaffen. Ze ontwikkelde daarentegen een systeem van aanvullend godsdienstig onderwijs voor cursisten van alle leeftijden.

III. Kerkelijke onderwijsinstellingen

Geheel volgens de traditie blijft onderwijs een belangrijke plaats innemen in het leven en de geloofsovertuiging van de heiligen der laatste dagen.

Naast de nadruk op leren in de zondagse bijeenkomsten, de tempel en elders biedt de kerk veel formele initiatieven om de leden met hun onderwijs te helpen.

Uit de voortdurende steun aan de hogescholen en universiteiten blijkt hoeveel waarde de kerk hecht aan goed en gevarieerd onderwijs. De kerk bezit drie universiteiten (Brigham Young University, Brigham Young University-Hawaï en Brigham Young University-Idaho) en een hogeschool (LDS Business College). Aan deze instellingen wordt het wereldlijke onderwijs gecombineerd met de idealen en godsdienstige beginselen van de kerk. De kerk heeft ook enkele basisscholen en middelbare scholen in Mexico, Tonga, Samoa, Fiji en Kiribati.

De kerkelijke onderwijsinstellingen bestaan uit het seminarie en het instituut. Deze instellingen leggen nadruk op het belang van veelomvattend onderwijs inclusief godsdienstige kennis en geloof.

Het seminarie is een vierjarig godsdienstig educatief programma voor middelbare scholieren van alle geloofsrichtingen. Ieder jaar wordt een van de standaardwerken van de heiligen der laatste dagen behandeld — het Oude Testament, het Nieuwe Testament, het Boek van Mormon en de Leer en Verbonden. Seminarielessen worden door fulltime leerkrachten en vrijwilligers gegeven, vaak in gebouwen van de kerk. Er nemen over de hele wereld zo’n 350 duizend cursisten deel.

Het Instituut voor godsdienstonderwijs verschaft godsdienstonderwijs aan jonge mensen tussen de achttien en dertig jaar op ruim 2.500 locaties over de hele wereld, van wie velen naar een hogeschool of universiteit gaan. In instituutsklassen worden onderwerpen bestudeerd als de Schriften, kerkgeschiedenis, leerstellingen en voorbereiding op een huwelijk en/of een zending. Er staan momenteel zo’n 350 duizend studenten bij het instituut ingeschreven.

Het Permanent studiefonds, dat de kerk in 2001 heeft opgericht, stelt jongvolwassenen van de kerk in ontwikkelingslanden in de gelegenheid om een opleiding te volgen die ze nodig hebben om hun economische omstandigheden te verbeteren. Leden van de kerk dragen bij aan het fonds, en er wordt van de ontvangers verwacht dat ze de lening met een lage rente terugbetalen. Sinds de oprichting is het Permanent studiefonds aanzienlijk gegroeid en heeft het tienduizenden mensen geholpen.