Ouderling Erich W. Kopischke, kerkpresident voor het gebied
Europa, was hoofd van de delegatie. Frerich Goerts, contactpersoon
van de kerk voor de Europese Unie, ouderling Faustino Lopez,
gebiedszeventiger voor Spanje, en Gabriele Sirtl, hoofd public
affairs van het gebied Europa, woonden het congres ook bij.
Ongeveer 120 Europese overheidsvertegenwoordigers, godsdienstige
leiders, onderwijskundigen en vertegenwoordigers van de samenleving
en de media woonden het congres in Cordoba bij, dat was
georganiseerd door de Spaanse ministeries van buitenlandse zaken,
binnenlandse zaken en justitie, en mede was georganiseerd door de
Alliance of Civilizations van de Verenigde Naties. Na een plenaire
bijeenkomst met het thema ‘Moeten democratieën nog eens nadenken
over godsdienstig pluralisme?’ werden er gelijktijdig vier
bijeenkomsten met forumdiscussies gehouden. De ouderlingen
Kopischke en Frerich Goerts waren uitgenodigd om deel te nemen, en
te spreken, in de twee bijeenkomsten over ‘De rol van
godsdienstleiders in de bevordering van een cultuur van vrede’ en
‘Godsdienstig pluralisme in democratische samenlevingen’. Ouderling
Erich Kopischke zei het volgende over discriminatie en
godsdienstige tolerantie: ‘In haar geschiedenis, is de kerk die
meestal “mormonen” genoemd wordt heen en weer geslingerd tussen de
twee uitersten van heftige vervolging en bewonderende aanvaarding
van haar leden. (...) De bijna een half miljoen leden van de kerk
in Europa waarderen het respect en de vrijheid van godsdienst en
overtuiging die over het algemeen door de grondwet beschermd
worden. Zij streven er bovendien naar om leden van andere
godsdiensten, of mensen zonder geloof, met respect te behandelen.
(...) ‘Maar soms worden er tot op de dag van vandaag in de
menselijke interactie in Europese gemeenschappen nog moeilijkheden
veroorzaakt door generaliserende benamingen die in het dagelijks
gebruik en in de media aan minderheidskerken worden gegeven. Vooral
woorden zoals “sekte” of “cultus” “hebben door hun stereotyperende
uitwerking de neiging [...] om de journalistieke vooronderstelling
van onderscheid tussen nieuws en opinie te laten vervagen”1.
Godsdienstige gemeenschappen waarvan de aanhangers consequent naar
bepaalde regels leven, worden al gauw bekritiseerd. De Duitse
politicologen Uwe Backes en Eckhard Jesse merken op dat “Dit alles
vrolijk onbezorgde consumenten in onze tijd misschien hoogst
‘verdacht’ mag voorkomen, maar het staat een individu in een vrije
samenleving volkomen vrij om te beslissen zich ‘anders’ te
gedragen, ‘anders’ te leven en ‘anders’ te denken, zolang hij
daarbij geen inbreuk doet op de rechten van andere mensen. De
geschiedenis van het christelijke kloosterleven toont aan dat
kleine, besloten gemeenschappen een bron van inspiratie kunnen
zijn, en dat zij op talrijke manieren in staat zijn om die
samenlevingen te verrijken.”2 ‘Met deze historische en sociale
achtergrond, sta ik vandaag voor u als iemand die hier persoonlijk
mee te maken heeft. Voor mij is een discussie over het onderwerp
godsdienstige tolerantie meer dan slechts een noodzakelijke
academische oefening. Het is verbonden met een persoonlijk begrip
van de zin van het leven en de vrijheid om God te aanbidden volgens
de ingevingen van mijn eigen geweten. Om die reden kan ik niet
anders dan het met passie verdedigen. ‘Het elfde geloofsartikel
waarin de fundamentele leringen van De Kerk van Jezus Christus van
de Heiligen der Laatste Dagen zijn samengevat, luidt: “Wij eisen
het goed recht de almachtige God te aanbidden volgens de stem van
ons eigen geweten, en kennen alle mensen hetzelfde goed recht toe:
laat hen aanbidden hoe, waar of wat zij willen.”3 ‘Dit gelovige
leerstuk, dat in 1842 is geformuleerd, zou ook nu nog kunnen dienen
als leidend beginsel voor de vreedzame interactie tussen
godsdiensten. Het eist niet alleen de eigen vrijheid op om God te
aanbidden, maar kent dit concreet ook aan alle andere mensen toe.
Ik wil zelfs nog een stap verder gaan en zeggen dat het onze plicht
als christenen en burgers is om anderen in hun vrijheid te
beschermen en te steunen. ‘Opkomen voor de rechten van anderen is
een gebod en een uitdaging aan alle mensen. We moeten nooit
vergeten dat we in een wereld vol grote verscheidenheid leven. De
wereldgodsdiensten, maar ook christelijke geloofsbelijdenissen
onderling, kunnen verschillen in leringen en godsdienstige
gebruiken. Maar dat moet niet leiden tot vijandigheid, of ons ertoe
brengen te denken dat we heiliger of beter zijn dan anderen.4 ‘Het
is mij duidelijk dat waar godsdienstvrijheid kan bloeien,
democratie en economisch welzijn volgen. Als dergelijke vrijheden
om wat voor reden dan ook worden ingeperkt, verdwijnt de democratie
en ontstaan er conflicten. ‘Als gelovige mensen moeten wij zij aan
zij staan om grondwettelijke, institutionele en sociale vrijheid
van godsdienst op te eisen.’ In artikel 17 van het Verdrag van
Lissabon wordt de status van kerken en godsdienstige organisaties
of gemeenschappen volgens de landswetten in elke lidstaat van de EU
gerespecteerd, en in de derde alinea van dat artikel neemt de EU de
taak op zich om een open, transparante en geregelde dialoog te
blijven voeren met die kerken. De bedoeling van het congres in
Cordoba was om een bijdrage te leveren aan dit raamwerk voor een
dialoog, met behulp van de hierboven genoemde opiniemakers. De
voornaamste bedoeling van het congres was om te discussiëren over
godsdienstvrijheid in democratische samenlevingen, daar democratie
en wetgeving het ideale raamwerk bieden waarbinnen vrijheid van
godsdienst en geweten, geloof en pluralisme van gezindheid kan
worden uitgeoefend. Het congres in Cordoba was een exercitie die
tot doel had om bepaalde resultaten te behalen die vertaald konden
worden naar initiatieven binnen de Verenigde Naties en projecten op
vier prioriteitsgebieden: onderwijs, jeugd, media en migratie. Op
27–29 mei 2010 worden de resultaten van het congres in Cordoba in
Rio de Janeiro gepresenteerd tijdens een congres van de Alliance of
Civilizations van de Verenigde Naties. Dan komt een krachtig
netwerk van meer dan tweeduizend vooraanstaande politici en
zakenmensen, burgeractivisten, jongeren, journalisten, stichtingen
en godsdienstige leiders bijeen in Rio de Janeiro, en zal men
overeenstemming bereiken over het verbeteren van de betrekkingen
tussen culturen en het vaststellen van de voorwaarden voor vrede op
de lange termijn.
Mediacontacten:
Gabriele Sirtl
Tel. +49-69-54802266
Mobiel 00 49 171 521 6418
sirtlga@ldschurch.org
Stijlgidsnotitie:Als u De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen in een artikel noemt, gebruik dan bij de eerste vermelding alstublieft de volledig naam van de kerk. Voor meer informatie over het gebruik van de naam van de kerk, zie onze onlineStijlgids.