President M. Russell Ballard op 95-jarige leeftijd overleden

Met droefenis maken wij bekend dat president M. Russell Ballard van het Quorum der Twaalf Apostelen van De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen is overleden. Na een kort verblijf in het ziekenhuis keerde hij onlangs terug naar huis, waar hij op 12 november 2023 omstreeks 23.15 uur omringd door zijn dierbaren is overleden. Hij was 95 jaar.

President Ballard was op maandag 6 oktober 1985 tot het ambt van apostel aangesteld. Op 16 januari 2018 werd hij waarnemend president van het Quorum der Twaalf Apostelen voorgesteld. De apostelen in deze tijd zijn net als in de tijd van het Nieuwe Testament als bijzondere getuige van Jezus Christus geroepen. President Ballard was een van de vijftien mannen die wereldwijd toezien op de groei en ontwikkeling van de kerk die ruim zeventien miljoen leden telt.

‘President Ballard was nooit besluiteloos’, zegt kerkpresident Russell M. Nelson. ‘Hij kende de leringen van de Heer zeer goed en wist hoe hij die moest toepassen om vreugde en geluk te hebben.’

‘We werkten nauw samen. Ik hield altijd van zijn aangename persoonlijkheid’, zegt president Dallin H. Oaks van het Eerste Presidium, die meer dan dertig jaar lang in het Quorum der Twaalf Apostelen naast president Ballard zat. ‘Je kon hem vertrouwen. En hij vertrouwde jou.’

President Ballard laat 7 kinderen, 43 kleinkinderen, 105 achterkleinkinderen en 1 achterachterkleinkind achter.

Al jong een goede werkethiek

Melvin Russell Ballard jr. werd op 8 oktober 1928 geboren in Salt Lake City (Utah, VS) in het gezin van Melvin R. Ballard en Geraldine Smith. Hij leerde al jong een goede werkethiek – bij een autohandel. Zijn vader richtte de Ballard Motor Company op, en de jonge Russell, de enige jongen in een gezin met vier kinderen, werkte op elke afdeling van het bedrijf, inclusief het verplaatsen van auto’s op het terrein met tweedehands wagens toen hij nog in zijn tienerjaren was.

Daardoor kreeg president Ballard een werkpatroon waar hij in alle aspecten van zijn leven veel aan zou hebben. ‘Door mijn vader leerde ik om af te maken waar je aan begint’, zei hij eens. ‘Uiteindelijk is het heel bevredigend dat je ofwel wint en het winstgevend wordt, of dat je leert dat het niet kan werken, en je een stapje terug doet. Je hoeft je later echter nooit af te vragen of je wel bereid was om de klus af te maken.’

Door die volhardende houding spon hij in de rest van zijn leven goed garen – inclusief zijn tijd aan de University of Utah; zijn loopbaan in de autobranche, onroerend goed en investeringswereld; en zijn verschillende kerktaken.

‘Dankzij zijn ervaring in de zakenwereld kon hij bij de planning van programma’s de vereiste diepgaande vragen stellen. Hij vroeg regelmatig: “Gaan we wel efficiënt met onze middelen om?”’ aldus president Oaks.

Kerkleider met bloed van profeten in zijn aderen

President Ballard had bustes van drie befaamde kerkleiders in zijn kantoor: de grondlegger van de kerk, Joseph Smith, en zijn broer, Hyrum (de betovergrootvader van president Ballard), en Hyrums zoon, president Joseph F. Smith, die de zesde president van de kerk was. Hun nalatenschap van christelijke discipelschap, dat uiteraard de martelaarsdood van Joseph en Hyrum in 1844 omvat, motiveerde president Ballard tot de dag van zijn dood.

‘Toen ik begon te beseffen wie zij waren en wie ik was, was dat ongelooflijk’, zei president Ballard in 2019. ‘Ik ben me voortdurend bewust dat er vanwege die familieband verantwoordelijkheid op mij rust. Ik hoor ze constant zeggen: “Schiet op; doe iets nuttigs. Aan de slag, jongen; blijf daar niet zitten.” Zij waren doeners. Zij moesten doeners zijn.’

Hij wilde dat elke heiligen der laatste dagen, inclusief zijn eigen kinderen, diep zou nadenken over het gelovige leven dat die eerste leiders van de kerk leidden. Hij zei tegen zijn zoon Craig, die toen een 19-jarige zendeling was: ‘Bedenk dat het bloed van profeten door je aderen stroomt.’

Graig herinnert zich dat hij dacht: druk, welke druk? ‘[Mijn vader] keek in zijn kantoor elke dag naar [die bustes] en ik denk dat hij het gevoel had dat hij zijn best moest doen. Dat bracht hij de rest van ons ook bij.’

Volgens president Nelson zaten bekering en toewijding [president Ballard] ‘in het bloed’. Kunt u zich indenken: we hadden de eer om naast een man te zitten die de achter‑achterkleinzoon van Hyrum Smith was. En Joseph Smith was zijn achter‑oudoom. Ik ben elke dag dankbaar dat ik met een rechtstreekse nakomeling van die gerespecteerde en bewonderde leiders om mocht gaan. Hij heeft dezelfde integriteit als hen.’

In zijn laatste conferentietoespraak op 1 oktober 2023 sprak hij over de profeet Joseph Smith en over diens centrale rol in de herstelling van het evangelie van Jezus Christus en de daaruit vloeiende zegeningen.

Het kerkelijke dienstverband van president Ballard omvatte zijn tijd als jonge zendeling in Groot-Brittannië, bisschop, president van het zendingsgebied Toronto (Canada), lidmaatschap van het Presidium der Zeventig, en meer dan dertig jaar als apostel.

‘Ik zou dit niet tegen betaling doen’, zei president Ballard. ‘Je zou me niet kunnen inhuren om voor geld te doen wat er van mij gevraagd wordt als lid van het Quorum der Twaalf. Maar dit voor de Heer doen, is de grootste eer die een mens ooit kan krijgen. Wij zijn getuigen dat het leven en de bediening van de Heer Jezus Christus werkelijkheid is.’

President Ballard nam zijn taken serieus, of dat nu als voormalig voorzitter van de zendingsraad was, die toen over ruim 50.000 zendelingen ging (inclusief werk aan de ontwikkeling van Predik mijn evangelie, de handleiding voor alle zendelingen), of als vader van vijf dochters en twee zoons.

Bijzondere getuige, bijzondere vader

President Ballard zei dat het hem veel voldoening gaf om zijn kinderen het evangelie van Jezus Christus te leren. ‘Je leert gebruik te maken van leermomenten. En als je alert bent en oplet, en die momenten doen zich voor, dan is het jammer als je als vader een kans voorbij laat gaan om je kinderen een beginsel bij te brengen.’

President Ballard kreeg een van die momenten eind jaren tachtig toen hij apostel was geworden. Craig, zijn jongste zoon, geeft toe dat hij ‘er een klein beetje de pest in had’, omdat zijn vader voor de uitvoering van zijn taken vaak van huis was. Het was niet makkelijk om de man die hij ‘papa’ noemde met heiligen der laatste dagen over de hele wereld te delen. ‘Toen ik jong was, begreep ik dat niet’, zegt Craig. Gelukkig snapte president Ballard dat zijn zoon dit niet begreep. President Ballard zag een kans om Craig iets te leren en nam hem voor een opdracht mee naar Tonga en Samoa.

‘Toen we uit het vliegtuig stapten, besefte ik voor het eerst hoe andere mensen hem zagen’, zegt Craig. ‘Veel mensen hadden twee dagen gelopen om slechts een glimp van een apostel op te vangen. Toen was het ineens geen last meer, maar een zegen dat ik hem zo intiem kende.’

Volgens Craig was dit een voorbeeld van de gave die president Ballard had om mensen niet alleen iets te zeggen, maar ze iets te leren.

‘Hij zei niet zomaar: “Leer er maar mee omgaan.” Hij wist dat ik het moest gaan begrijpen, en dat ik zijn roeping moest ondersteunen’, zegt Craig. ‘Dat ik dát leerde, was een geweldige ervaring voor me, en hij heeft dat vele malen op unieke manieren voor me gedaan. Hij was niet alleen een bijzondere getuige – hij was een bijzondere vader.’

Een ander leermoment deed zich voor toen zijn dochter Tammy, die toen nog naar school ging, met vriendinnen in een auto speelde die op de een of andere manier achteruit reed en een van de portieren vernielde. Tammy zei dat ze doodsbang was dat de auto waarvan zij meende dat hij haar vader toebehoorde, in werkelijkheid van iemand anders was. President Ballard vertelde dat toen hij thuiskwam en de blik op het gezicht van zijn dochter zag, wist dat hij haar onverdeelde aandacht had. ‘Ik leerde haar dat zij voor mij meer, veel meer, waard was dan de Cadillac die ze had vernield, en dat wat er in haar leven gebeurde, en hoeveel ze voor mij betekende, veel belangrijker was. We konden de auto repareren, maar als zij in haar leven iets verkeerd deed, zou dat veel moeilijker te repareren zijn.’

President Nelson zegt: ‘We zullen aan hem denken als een geweldige echtgenoot en vader.’ ‘Dat was zijn grootste prioriteit. Hoewel hij het bijzonder druk had, gaf hij ons daar een goed voorbeeld in. Zijn gezin kwam altijd eerst.’

In de loop der jaren leerden de kinderen van president Ballard om op zijn geestelijke kracht te vertrouwen. Wijlen zijn vrouw Barbara zei: ‘Toen we in Canada op zending waren, ging ons zoontje nog maar net naar de kleuterschool. Hij kende daar niemand. Hij was bang. Mijn man ging met hem naar zijn kantoortje, knielde met hem neer en bad dat zijn hemelse Vader hem zou helpen om vrienden te vinden. Ze spraken dat gebed enkele dagen achter elkaar uit. Hij heeft onze kinderen vaak op die manier met bijzondere behoeften geholpen.’

De familie Ballard bad niet alleen regelmatig samen, maar ging ook samen op avontuurlijke gezinsvakanties. President Ballard herinnerde zich een reis naar Californië die ze in een van de allereerste kampeerauto’s ondernamen. ‘Ik nam ze mee naar Chinatown. Iedereen in San Francisco keek naar dat enorme ding, wees ernaar en lachte erom’, zei hij. ‘Ik kon er geen parkeerplaats voor vinden, dus ik liet iedereen er in Chinatown uit, en bleef vervolgens maar in de heuvels van San Francisco rondrijden totdat ik ze uiteindelijk weer allemaal oppikte.’

Het huwelijk met zijn ‘engel’, Barbara

Als president Ballard het over zijn gezin had, kon hij het niet nalaten Barbara te loven. ‘Ze is gewoon een engel. Het is erg moeilijk om met iemand samen te leven die bijna volmaakt is’, zei hij. Ze maakten voor het eerst kennis op de ‘Hello Day Dance’ aan de University of Utah. ‘Ze was niet alleen mooi, maar had een sprankelende persoonlijkheid. Ik wist vanaf het begin dat ik met haar wilde trouwen, maar dat was niet wederzijds. Het was best moeilijk om haar te overtuigen. Ik maak weleens de grap dat ik, op de dag dat zij zei dat ze met mij wilde trouwen, de beste koop van mijn leven gesloten heb.’

President Ballard prees Barbara als een geweldige moeder die met haar rustige benadering van het gezinsleven eigenlijk meer een leven in de hemel maakte. ‘Als u al onze zeven kinderen hierheen zou brengen en ze zou vragen of ze hun moeder thuis weleens haar stem hebben horen verheffen, zou hun antwoord nee zijn; dat deed ze nooit. Ze kon uiterst rustig en stil een crisis oplossen. Ze is schattig, liefdevol, zorgzaam, waakzaam, en haar kinderen zijn gek op haar. Niemand in de hele wereld is hoger in de achting van onze kinderen gestegen dan hun moeder.’

Hun tweede kind, Holly, is het daarmee eens. Ze zegt dat de liefde en het respect die haar ouders voor elkaar hadden haar gedrag, en dat van haar broers en zussen, zo heeft beïnvloed dat het hun leven heeft gevormd.

‘We gingen het allerliefste naar huis, want onze ouders gingen zo goed met elkaar, dat thuis de beste omgeving was om te zijn’, zegt ze. ‘Ik leerde dat je alle mensen met respect moet behandelen. En dat deden zij heel goed met ons, als kinderen.’

President Oaks, die een jaar eerder tot het Quorum der Twaalf Apostelen werd geroepen dan president Ballard, zegt dat hij ‘president Ballard zeer heeft bewonderd om de manier waarop hij zijn eeuwige metgezellin, Barbara, behandelde. Zelfs toen ze beiden een hoge leeftijd hadden, was hij een voorbeeldige echtgenoot. Heel attent. En zo zachtmoedig.’

Barbara overleed op 1 oktober 2018. Ze was 86 jaar. Ze worstelde heel lang met enkele gezondheidsklachten, inclusief de ziekte van Alzheimer, maar deed dat op haar kenmerkende elegante manier en met gevoel voor humor.

‘Ik ben zo dankbaar dat ik weet waar mijn dierbare Barbara is, en dat we weer samen zullen zijn, voor alle eeuwigheid met onze familie’, zei president Ballard in de algemene conferentie vijf dagen na Barbara’s overlijden.

Persoonlijke bediening

President Ballards liefde ging niet alleen uit naar zijn gezin, maar ook naar de mensen die hij vanaf het spreekgestoelte onderrichte. In een toespraak tijdens de algemene oktoberconferentie van de kerk in 1980 nodigde hij de heiligen der laatste dagen uit om hem de namen van behoeftige mensen te sturen. Hij beloofde op zijn beurt die mensen een bemoedigende brief te sturen. Uit de hele wereld stroomden er honderden brieven binnen. Uiteindelijk schreef president Ballard meer dan zeshonderd bemoedigende brieven aan mensen die geestelijke hulp nodig hadden. Een van de ontvangers schreef: ‘Ik ben van mening dat uw brief het begin van deze geweldige verandering in mijn leven was. Ik dank u uit de grond van mijn hart.’

‘We moeten contact leggen met die ene mens’, zei president Ballard. ‘We zouden moeten zoeken naar alle mogelijke manieren om elkaar op deze reis door het sterfelijk leven te helpen. Ik denk dat mensen van nature goed zijn en dat zij de waarheid willen weten, maar ze weten niet waar ze die moeten vinden. Ze vragen: “Wie ben ik? Waar kom ik vandaan? Waarom ben ik hier? Waar ga ik heen? Waartoe leidt dit alles? Waartoe leidt het mij?”’

President Ballard heeft die vragen zwart-op-wit beantwoord in zijn boek Our Search for Happiness (1993), wat anderen veel over de kerk en over hun doel in het leven heeft geleerd. President Ballards oeuvre omvatte ook Counseling with Our Councils (1997), wat door veel plaatselijke leiders in de kerk is gebruikt.

In alles wat president Ballard als echtgenoot, vader en apostel meemaakte, zag hij voor inspiratie en geruststelling naar Jezus Christus op. In feite droeg hij vaak een kleine afbeelding van de Heiland in zijn borstzakje bij zich om hem op moeilijke dagen te bemoedigen.

‘Als hij ontmoedigd raakte, dan haalde hij die [afbeelding van Jezus Christus] tevoorschijn, en dacht: ik kan dit. Ik kan alles voor Hem doen’, zegt Holly.

President Ballard leerde uit ervaring dat het evangelie van Jezus Christus een anker in een wereld vol verschuivende waarden is. ‘Ik ben er sterk van overtuigd dat zij die werkelijk verankerd zijn in hun geloof in de herstelling van het evangelie van Jezus Christus, in de zending van de profeet Joseph, en in de openbaringen die de kerk door hem ontvangen heeft – die bevestigen en verklaren dat Jezus Christus de zoon van God is en dat het evangelie op aarde is – in staat zullen zijn om alles te doorstaan waar het leven hen mee confronteert.’